Programma Publiek Domein Dag 2023

Locatie: KB Den Haag

12:30 – 12:45 Inloop


12:45 – 13:00 Welkomstwoord door Maarten Heerlien, Teamleider Collectiekennis KB


Dagvoorzitter Sebastiaan ter Burg

13:00 – 13:30 Het rijke oeuvre van schrijfster Henriëtte Roland Holst / spreker: Elsbeth Etty

 Elsbeth Etty is een Nederlandse neerlandica, literair recensente en biograaf van Henriëtte Roland Holst en van Willem Wilmink.


13:30 – 14:00 Ontwerpen van Max Laeuger / spreker: Prosper de Jong

Max Laeuger (1864- 1952) was een Duitse architect, kunstenaar en keramist en een van de oprichters van de Deutsche Werkbund. Hij werkte in de Art Nouveau-stijl. In Nederland is zijn werk te vinden in de collecties van Museum Boijmans van Beuningen, het Kröller-Müller Museum en het Nederlands Tegelmuseum. Op de Olympische Spelen in 1928 in Amsterdam won Laeuger de bronzen medaille bij de kunstwedstrijden, in de categorie architectuur. De imposante maar desondanks in 1979 gesloopte villa Kareol in Aerdenhout was gelardeerd met tegels van deze ontwerper.

Kenner Prosper de Jong, conservator bij Museum de Lakenhal in Leiden, zal over het veelzijdige werk van Laeuger vertellen.


14:00 – 14.30 Lightning Talks : Publiek domein internationaal/ sprekers: Ariadna Matas, Douglas McCarty, Brigitte vezina

Publiek Domein is een internationale aangelegenheid. In enkele korte, engels gesproken presentaties, wordt een overzicht gegeven van de laatste internationale ontwikkelingen voor het publiek domein. 

Ariadna Matas, policy advisor bij Europeana, zal een kort overzicht geven van de stand van zaken van de implementatie van de auteursrechten richtlijnen van de Europese Commissie.

Douglas McCarthy, Collections Engagement Manager bij Europeana, zal een korte update geven van de Open GLAM Survey, een doorlopend onderzoek naar de manier waarop culturele instellingen hun data beschikbaar maken.    

Brigitte Vezina, Director of Policy, Open Culture, and GLAM bij Creative Commons,  zal de internationale oproep naar beleidsmakers, de Creative Commons policy guide “Towards better sharing of cultural heritage” , presenteren.


14.30 – 15.00 Pauze


15:00 – 15:30 collectie Tillema bij NMvW/ spreker: Freerk Leguit

Hendrik Freerk Tillema (1870-1952) was een Nederlandse ondernemer van frisdranken werkzaam in Nederlands-Indië. Bekendheid geven over Nederlands-Indië in het moederland en verbetering van de volksgezondheid werd zijn missie. Op eigen initiatief gaf hij publicaties uit met foto’s van verschillende reizen en ondernam enkele filmexpedities in de tropen waarvan het materiaal bij Eye ligt.

Freerk Leguit is zijn kleinzoon, opgegroeid met de verhalen van zijn grootvader. Hij helpt
Museum Volkenkunde met het ontsluiten van de Tillema-collectie.


15:30 – 15:50 Erfgoed Gelderland / spreker: Dirk Janse

De provincie Gelderland heeft een tweejarig project gedaan waarbij van alle Gelderse musea en historische verenigingen de vervaardigers zijn uitgezocht. Hierdoor komt nu veel erfgoedmateriaal uit de provincie Gelderland vrij waaronder van het Openluchtmuseum en Museum Arnhem. De auteursrechtenstatus van meer dan 34.000 vervaardigers, van klompenschilders uit Leeuwarden tot zilversmeders uit Schoonhoven, van klantklossers uit Zeeland tot boekuitgevers uit Utrecht zijn nu voor alle erfgoedinstellingen vrij beschikbaar.

Dirk Janse is werkzaam voor Erfgoed Gelderland en vertelt over de concrete resultaten die deze samenwerking heeft opgeleverd.


15:50 – 16:10 Natuurfotografie van Richard Tepe  / spreker: Loes van Harrevelt (conservator Nederlands Fotomuseum)

Richard Tepe (1864-1952) was een Nederlands natuurfotograaf die vogels, planten en natuurgebieden vastlegde op grote glasplaten van 18×24 cm, waardoor de foto’s rijk aan detail zijn. Rond 1898  fotografeerde hij bij het Naardermeer onder andere lepelaars. Het Naardermeer zou in 1905 het eerste beschermde natuurgebied van Nederland worden, toen het werd aangekocht door de Vereniging Natuurmonumenten. Tepe’s foto’s verschenen in vele natuurboeken en -tijdschriften, onder meer in samenwerking met Jac. P. Thijsse, en op kalenders en prentbriefkaarten. 

Loes van Harrevelt is conservator fotografie bij het Nederlands Fotomuseum.

foto van lepelaars door R. Tepe 1905
Richard Tepe, paartje lepelaars met jongen op het nest, Naardermeer (1905), coll. Ned. Fotomuseum


16:10 – 16:30 Nederlandse filmproducties van Willy Mullens / spreker: Rommy Albers (curator Eye)

Willy Mullens (1880-1952) was een pionier van de Nederlandse cinema. Hij was producent, acteur en bioscoopeigenaar, en zag al gauw de commerciële waarde van film. Naast speelfilms en documentaires maakte hij met zijn productiebedrijf Haghefilm diverse promotiefilmpjes over Nederlandse steden en bedrijven, waarvan kopieën in vele Nederlandse archieven te vinden zijn.

Rommy Albers is senior Curator bij Eye Film Museum en komt vertellen over het werk van Mullens.  Op de site van Eye vind je meer informatie en een overzicht met films van Mullens/Haghefilm.


16:30 – 17:00 Paneldiscussie

Het klinkt zo makkelijk: als iets in het publieke domein valt, kan het beschikbaar gemaakt worden. Het beschikbaar maken is in de werkelijkheid vaak complexer. Naast de auteursrechtelijke vraagstukken zijn er ook technische en andere obstakels. Zo is bronvermelding bij publiek domein materiaal niet meer verplicht, maar het weglaten ervan maakt het voor potentiële hergebruikers moeilijker om het origineel te vinden en wordt door de collectiebeherende instelling vaak als onwenselijk gezien. In deze paneldiscussie gaan we op enkele van deze thema’s in met collega’s uit de erfgoedsector.

Panelleden: Maartje Hülsenbeck (auteursrechtenspecialist Beeld & Geluid), Maartje van den Heuvel (Conservator Fotografie Special Collections UB Leiden), Loes van Harrevelt (Conservator Nederlands Fotomuseum), Annemarie Beunen (juridisch adviseur KB) en Maarten Zeinstra, auteursrechtenspecialist.


17:00 Borrel

Op locatie nabij de KB.

Meld je aan via het formulier op de homepage als je deze middag wilt bijwonen, in de KB of online!